Wat regelen bij overlijden
Bij het overlijden van een dierbare zullen er veel keuzes moeten worden gemaakt in een korte tijd. Nog voordat u kunt beginnen met rouwen zult u veel moeten regelen en vragen moeten beantwoorden. Zijn de kosten voor de uitvaart verzekerd, of moet alles zelf bekostigd worden? Laat u de volledige uitvaart regelen door een uitvaartverzorger… of wilt u ook graag zelf enkele zaken regelen? Op deze en nog veel meer andere vragen geven we u op deze pagina duidelijkheid.
Stappenplan “wat te regelen bij overlijden”
We hebben daarvoor een stappenplan geschreven. U kunt het stappenplan gebruiken als checklist, zodat u geen belangrijke zaken vergeet voor de uitvaart en alles rondom de afscheidsceremonie. Ook na de uitvaart moet u ook nog van alles regelen (enkele zaken nemen we na het stappenplan met u door).
Stap 1: Huisarts bellen als er iemand is overleden
Als er iemand overlijdt moet de huisarts daarover meteen worden ingelicht. De huisarts is degene die een ‘verklaring omtrent overlijden’ moet afgeven. Bij een sterfgeval in het ziekenhuis zal de behandelend arts dit doen.
Stap 2: Aangifte van overlijden bij de gemeente
U doet aangifte bij de gemeente. U ontvangt een uittrekstel van de ‘akte van overlijden‘ van de ambtenaar van de burgerlijke stand. We raden u aan om ter plekke, dus in het gemeentehuis, daarvan een aantal kopieën te maken. De officiële akte moet u bewaren en de kopieën zult u nodig hebben voor het regelen van een aantal zaken voor de uitvaart zelf maar ook voor het afhandelen van belangrijke zaken in de periode daarna. De uitvaartverzorger kan de aangifte van overlijden bij de gemeente ook voor u doen. Voordat u contact opneemt met een uitvaartondernemer, gaat u na of de overledene al zaken heeft geregeld.
Als u aangifte van een overlijden gaat doen dan heeft u de volgende documenten nodig:
- De verklaring van overlijden opgesteld door de arts
- Verklaring over de oorzaak van overlijden (B-enveloppe)
- Een geldig legitimatiebewijs
De gemeente zal het overlijden verwerken in de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA).
Automatisch zullende volgende instanties op de hoogte gesteld worden van het overlijden:
- De Belastingdienst
- Het UWV
- De Sociale Verzekeringsbank (SVB)
U zult van de gemeente een uittreksel van het overlijdensregister ontvangen. Deze heeft u nodig voor de volgende zaken:
- Aanvragen van weduwepensioen
- Het verkrijgen van verzekeringsgeld
- Het verkrijgen van een verklaring van erfrecht
Stap 3: Controleer of de overledene afspraken heeft gemaakt
Nadat u de huisarts op de hoogte heeft gesteld van het overlijden en daarvan aangifte heeft gedaan bij de gemeente, brengt u in kaart of en zo ja welke zaken de overledene zelf heeft geregeld.
- Zijn er door de overledene wensen uitgesproken? En zo ja, staan de wensen op papier of zijn deze bekend bij een uitvaartverzorger?
- Is er door hem of haar een begrafenisverzekering afgesloten, een overlijdensrisicoverzekering of een andere verzekering of financiële regeling? Als daarover niets bekend is of er is geen polisblad aanwezig, dan kunt u contact opnemen met het Verbond van Verzekeraars. Zij gaan voor u op zoek naar een polis.
- Heeft de overledene een testament opgesteld? U kunt dit nagaan via het centraal testamentenregister.
- Heeft de overledene een donorcodicil?
- Naar wie moeten er rouwkaarten verstuurd worden? Heeft de overledene een adressenlijst opgesteld?
Had de overledene een uitvaartverzekering?
Ongeveer 70% van de Nederlanders heeft een uitvaartverzekering afgesloten waarmee de kosten van de uitvaart (of een gedeelte daarvan) gedekt zijn. De kans is dus vrij groot dat de overledene een uitvaartverzekering had, controleer nog wel of de uitvaartverzekering alle kosten dekt.
Kosten uitvaart
Een gemiddelde crematie of begrafenis kost tussen de €7.000,- en €8.000,-. Als de overledene géén uitvaartverzekering had afgesloten, of de verzekering dekt niet alle kosten, dan kan u wellicht de uitvaart laten betalen van zijn of haar bankrekening. Daarvoor moet u contact opnemen met de betreffende bank. Staat er geen of onvoldoende geld op de rekening? De kosten van de uitvaart moeten dan door de nabestaanden/erfgenamen betaald worden.
Stap 4: Neem contact op met de uitvaartverzekeraar
Als er een uitvaartverzekering is afgesloten dan kunt u contact opnemen met de uitvaartverzekeraar en schakel een uitvaartverzorger in. Dit laatste kunt u ook door de verzekeraar laten doen maar u heeft altijd het recht om zelf een uitvaartverzorger in te schakelen.
We raden u aan om alvast over de onderstaande zaken na te denken. Deze onderwerpen komen aan bod tijdens het gesprek met de uitvaartondernemer (indien de overledene daarover nog niets heeft vastgelegd of besproken).
Nadenken over de uitvaart zelf
- Kiezen voor cremeren of begraven
- Opstellen overlijdensbericht
- Bepaal wanneer de begrafenis of crematie is (uiterlijk op de 6e dag na het overlijden)
- Begrafenis (soort graf en de keuze voor een kist)
- Volgauto’s: Het aantal volgauto’s en de route die gereden moet worden
- Rouwauto: de kleur
- Balseming van het lichaam (wel of niet gebalsemd worden)
- Wel of geen make-up?
- Met of zonder sieraden begraven worden?
- Het verzorgen van de overledene (doet u dit zelf, met familie erbij of laat u dit liever doen?)
- Waar wordt de afscheidsdienst gehouden?
- Wordt de overledene thuis opgebaard of in het rouwcentrum?
- Rouwbezoeken: spreek tijdstippen af
- Bloemen: ja of niet? (geef specifieke wensen door)
- Catering
- Specifieke wensen tijdens de afscheidsdienst (foto’s, muziek, sprekers)
- Wilt u zelf nog iets zeggen?
- Rouwadvertentie
- Rouwdrukwerk
- Condoleance
Belangrijk aandachtspunt: Bewaar de rekening van de uitvaart
Zorg ervoor dat u de rekening van de uitvaart bewaard. De uitvaartverzekeraar zal waarschijnlijk naar een kopie van de uitvaartrekening vragen. Ook kan u deze op een later moment nodig hebben voor de erfbelasting als aftrekpost.
Wat moet u regelen na de uitvaart?
De dagen rondom de uitvaart is een hectische maar ook emotionele periode. Maar ook na de uitvaart moet u nog een aantal zaken regelen. Met name administratieve dingen. Wacht daar liever niet al te lang mee. Instanties waar u contact mee op moet nemen indien van toepassing zijn:
- Verzekeraars (zorg, auto, inboedel)
- Banken en creditcardmaatschappijen
- De Hypotheekverstrekker of verhuurder
- De energieleverancier
- Internet-, televisie- en telefoonproviders
- Abonnementen op kranten en tijdschriften opzeggen
- Goede doelen
- Lidmaatschap sportvereniging
- Social media accounts stopzetten/aanpassen
Grafsteen
Na de uitvaart laat u ook een grafsteen maken indien er is gekozen voor een begrafenis. Uw uitvaartondernemer kan u daarover informeren. Na een crematie kunt u het as van de overledene bewaren in een urn of herinneringsproduct. Ook daarover moet u nog afspraken maken.
Erfenis
Heeft de overledene een erfenis nagelaten? Dan kunt u daar waarschijnlijk aanspraak op maken. Een erfenis kan bestaan uit geld en bezittingen maar het is ook mogelijk dat de overledene een schuld achterlaat. Aanvaardt dus nooit zomaar een erfenis en probeer eerst de waarde van de erfenis te achterhalen (bezittingen minus de schulden).
Ga na of de overledene een testament heeft opgesteld. Zo ja, heeft hij/zij daarin bepaalde voorwerpen aan mensen toegewezen? Stel ook vast wat de bezittingen zijn op de dag van het overlijden en wat de waarde daarvan is. Als u de waarde niet kunt bepalen, dan is het mogelijk daarvoor een taxateur in te schakelen.
Bezittingen kunnen zijn: Een woning, auto, spaarrekening, contant geld, sieraden, huisraad maar ook een lopende effectenrekening of een belegging in cryptovaluta.
Bankrekening na overlijden
De bankrekening zal automatisch worden geblokkeerd door de bank. Ook zullen de automatische incasso’s worden stopgezet. Indien de nabestaanden controle willen hebben over de bankrekening dan zal er een verklaring van erfrecht geregeld moeten worden. Hiermee kunt u bij de bank regelen dat u de bankrekening van de overledene kunt beheren.
Zonder de benodigde documenten geld opnemen na overlijden is strafbaar.
Bij een en/of rekening
Als u een en/of rekening heeft lopen met de overledene dan kunt u wel gebruik blijven maken van de bankrekening. Als u de tenaamstelling van het rekeningnummer wilt wijzigen dan heeft u een verklaring van erfrecht nodig.
